NİTELİKLİ ÖĞRETMEN

Çeviri :Projeler Koordinasyon Merkezi Başkanlığı

Önsöz

Öğretmenlik mesleği hiç bu kadar iyi durumda olmamıştı. Zaten yüksek olan öğretmenlik standartları yıldan yıla gelişmekte ve etkileri okullarda, öğrencilerin performansında görülmektedir.

Böylesi bir geçmişe rağmen, mesleğe yeni başlayan öğretmenlerin standartlara eş değer, hatta kimi zaman daha üstün başarılar gösterdiğini gözlemlemek bizi yürklendiriyor. Bu gelişmeler hizmet öncesi öğretmen eğitimi sektöründe çalışanların beklentilerinin ve verdikleri eğitimin kalitesinin yüksek olması sonucunda ortaya çıkmıştır. Sektör yeni öğretmenlerin çok başarılı olmasını sağlamaya yardımcı olmaktadır.

Bu belge öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine girebilmek için yakalamaları gerekli yüksek standartları belirlemektedir. Ayrıca hizmet öncesi öğretmen eğitimi verilmesi ile ilgili gereklilikleri de belirlemektedir. Bu belge kapsamlı izleme çalışmaları ve çok geniş bir yelpazede gerçekleşen danışma sonucunda ortaya çıkmıştır. Katkıda bulunan herkese minnettarız.

Görüşlerine başvurduğumuz meslektaşlarımızın ne kadar büyük bir bölümünün daha ileriye dönük bakışa sahip olduklarını görmek bizi yüreklendirdi. Onlar esleğin değişmmekte olduğunu ve hizmet öncesi öğretmen eğitiminin, mesleğin geleceğini şekillendirecek olan öğretmen adaylarının bu değişikliklere hazır olmalarını sağlaması gerektiğini görüyorlar.

Elbette, hizmet öncesi öğretmen eğitimi varılacak olan son nokta değildir, ancak uzun vadeli mesleki gelişme sürecinin başlangıcıdır ve etkin öğretim çocuklarımızın eğitimine katkıda bulunan herkesle birlikte iyi çalışmaya dayalıdır.

Yeni Standartlar ve Gereklilikler yeni öğretmenlerin tümünün ihtiyaç duydukları alan bilgisine ve öğrenme uzmanlığına sahip ve öğretmen olmanın getirdiği geniş anlamdaki mesleki gerekliliklere iyi hazırlanmış olmalarını sağlamalıdır. Ayrıca, eğitimin davranış yönetimi ve sosyal katılım gibi konuları ele almasını da temin eder. Ancak yüksek beklentiler sonuçta bireylerden; yüksek öğretimde ve okullarda çalışan kişilerden ve öğretmenlerin kendilerinden gelmektedir. Biz burada verilen çerçevenin çok güçlü olduğuna ve tüm sektörde sürekli iyileşmeyi destekleyeceğine inanıyoruz.

Charles Clarke                                               Ralph Tabberer

Eğitim ve Beceriler Devlet Bakanı             Öğretmen Eğitimi Kurumu (ÖEK), Yönetim Kurulu Başkanı

İçindekiler

Giriş

Nitelikli Öğretmen Statüsü Verilmesi Standartları

Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi Gereklilikleri

Giriş

Öğretmenlik toplum içindeki en etkili konumlardan biridir. Öğretmenler günlük çalışmaları içerisinde çocukların hayatlarında, doğrudan doğruya, öğrettikleri müfredat yoluyla, dolaylı olarak davranışları, tavırları, sahip oldukları değerler ve öğrencilerle ilişkileri ve onlara gösterdikleri ilgi yoluyla, büyük farklılıklar yaratabilirler ve yaratmatadırlar.

İyi öğretmenler, geçmişleri ya da yaşadıkları koşullar ne olursa olsun, öğrencilerinin başarabilecekleri konusunda daima iyimserdirler. Deneyimlere dayanarak, öğrencilerin başarıya, daha çok başarıyla cevap verdiklerini bilirler. Tüm öğrencilerinin önemli bir başarı gösterebileceğini ve öğrenme potansiyellerinin sınırsız olduğunu bilirler. Ancak öğretmenlik ilgi, karşılıklı saygı ve yerinde iyimserlikten daha fazlasını içerir. Bilgi, uygulama becerileri, belli dayanakları olan kararlar verebilme yeteneği ve baskı ve zorlukları, uygulama ve yaratıcılığı, ilgi ve çabayı dengeleme ve öğrencilerin nasıl öğrendikleri ve gelişme gösterdikleri konusunda anlayış gerektirir. Öğrencilerde öğrenme üzerinde diğer kişilerin; sınıf, ev ve yerel toplumun, oynadığı önemli rolü fark eder.

Tıpkı öğretmenlerin öğrencileri ile ilgili yüksek beklentileri olması gerektiği gibi, öğrencilerin, anne babaların ve diğer bakıcıların da öğretmenlerle ilgili yüksek beklentilere sahip olma hakkı vardır. Öğretmenlik yaratıcılık ve entelektüellik isteyen ve ödüllendirici bir meslektir, bu nedenle mesleğe katılma standartları da yüksek olmalıdır. Mesleği beceri ile uygulayanlar öğretmenliğin kolay gibi görünmesine neden olabilir ancak onlar bu becerileri öğrenmiş ve eğitim, uygulama, değerlendirme ve diğer meslektaşlarından öğrenme yoluyla geliştirmişlerdir.

Nitelikli Öğretmen Statüsü (NÖS) staj döneminde ve öğretmenin kariyeri boyunca devam edecek olan sürekli mesleki gelişmenin ilk aşamasıdır. Hizmet öncesi eğitim daha sonra gelecek mesleki ve kariyer gelişiminin temellerini oluşturur. Staj döneminde mesleğe yeni başlayan öğretmenler hizmet öncesi öğretmen eğitimi (HÖÖE) sırasında tanımlanan güçlü yönlerini geliştirir ve kendilerinin ve kendileri ile çalışanların gelecekteki mesleki gelişimlerinde öncelik olarak tanımladıkları alanlar üzerinde çalışırlar. Bu onların kendilerinin ve meslektaşlarının  erken mesleki gelişimlerinde ve performans yönetiminde aktif bir rol oynamalarına yardımcı olur.

Nitelikli Öğretmen Statüsü Verilmesi Standartları

Nitelikli Öğretmen Statüsü verilmesi Standartları öğretmen adaylarının NÖS almak için bilmeleri, anlamaları ve yapabilmeleri gerekli olan becerileri belirleyen sonuç beyanlarıdır. Standartlar niteliğin kazanılması kriterlerini tanımlayan birbiri ile bağlantılı üç bölümde toplanmıştır:

Mesleki değerler ve uygulamalar

Bu Standartlar öğretmen olma niteliği kazanan herkesten beklenen tavır ve bağlılığı özetler ve İngiltere Genel Öğretmenlik Konseyi mesleki kurallarınan çıkarılmıştır.

Bilgi ve Anlayış

Bu Standartlar mesleğe yeni başlayan öğretmenlerin öğretmenlik yaptıkları alan derslerinde kendilerine güvenmelerini ve öğrencilerin nasıl ilerleme göstermesi gerektiği ve öğretmenlerin onlardan neleri başarmasını beklemeleri gerektiğine dair net bir anlayışa sahip olmalarını gerektirir.

Öğretmenlik

Bu Standartlar planlama, izleme ve değerlendirme becerileri ve öğretmenlik ve sınıf yönetimi ile ilgilidir. İlk iki bölümde yer alan değer ve bilgiler bu Standartları da kapsar.

Giriş (devam)

Standartlar Nitelikli Öğretmen Statüsü kazanmak için hangi yolu izlemiş olurlarsa olsunlar tüm öğretmen adayları için geçerlidir. Öğretmen eğitimi veren kurumlara eğitimlerini nasıl organize edecekleri ve bireysel olarak öğretmen adaylarının ihtiyaçlarına nasıl cevap verecekleri konusunda özerklik sağlar. Belli bir müfredat belirlemez ya da eğitimin nasıl organize edileceği ya da yürütüleceğini belirlemez. Bu Standartlar kapsamlı bir grup beklentidir ve minimum yasal gereklilikle belirlenmiştir. Biliyoruz ki, pek çok ilköğretim öğretmeni yetiştiren kurum bu minimumu bir alan ya da aşama uzmanlığı verme yoluyla destekleyecektir. Diğer eğitimciler öğretmen adaylarının bilgi ve becerilerini geliştiren ilave eğitimler vermeyi tercih edecektir; örneğin:

-         Özel eğitim ihtiyacı olan ya da üstün yetenekli ve diğerlerinden daha yetenekli çocukların eğitimi gibi bir uzmanlık alanı ya da kişisel, sosyal ve sağlık eğitimi ve vatandaşlık bilgisi gibi bir müfredat alanı

–         Ulusal Müfredatta yer almayan bir alan uzmanlığı

–         Yaygın Eğitimde Öğretme ve Öğrenmenin Desteklenmesi Standartlarının karşılandığı bir eğitim

–         Belli bir bölgenin gelenekleri ya da ihtiyaçlarını karşılayan bir eğitim, örneğin birden çok dilin konuşulduğu sınıflarda çalışma eğitimi.

Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi Gereklilikleri

Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi vermek için Gereklilikler HÖÖE veren kurumların neler yapması gerektiğini belirler.

Dört bölüme ayrılmıştır:

–         Öğretmen adayı giriş gereklilikleri

–         Eğitim ve değerlendirme

–         HÖÖE işbirliğinin yönetilmesi

–         Kalite Güvence.

Okulların ve diğer ortamların hizmet öncesi öğretmen eğitimine sağladıkları önemli katkıyı vurgular. Bu gereklilikler tüm öğretmen eğitimi tiplerini kapsar ve HÖÖE veren tüm kurumlar bunları kerşılamalıdır.

El Kitabı

Standartlar ve Gereklilikler ile birlikte Standartların ve Gerekliliklerin açıklanmasına yardımcı olan bir El Kitabı yer almaktadır. Bu El Kitabında yer alan öneriler yasal nitelik taşımaz

El Kitabı iki bölümden oluşur. Birinci bölüm Standartlarla ilgili bir dizi bilgi ve becerinin yer aldığı bir kaynaktır. Örneğin, bir öğretmen adayının sınıfta katılım ve iyi davranışlarla ilgili Standartları karşılamış olduğunu gösteren kanıtların neler olabileceğini tanımlar. Temel Eğitimde ve 1, 2 ve 3. Temel Eğitim Kademeleri için Ulusal Stratejilerde bir öğretmen adayının neler öğretebileceğine ilişkin örnekler sunar. Ayrıca ilköğretim öğretmen adaylarının çeşitli alan derslerinde neler öğretmeyi öğrenebileceklerine dair örnekler de yer alır. Öğretmen eğitimi veren kurumlar öğretmen adayları değerlendirirken açıklama ve destek almak üzere, eğitimlerinin içeriğini control etmek amacıyla ve eğitimin kalite güvencesinde referans kaynağı olarak El Kitabını kullanabilirler. Öğretmen adayları özdeğerlendirmelerini desteklemek ve mesleki becerilerini genişletmek için El Kitabından yararlanabilirler.

İkinci bölüm Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi Gerekliliklerinin her birini açıklar. Ekstra destekleyici bilgi sunar ve öğretmen eğitimi veren kurumlara verdikleri eğitimi değerlendirmeleri sırasında sorabilecekleri sorular önerir. Ayrıca uygulama okulları ile etkin işbirliği kurma yönünde öneriler de yer alır. Eğitimde Standartlar Ofisi (ESO) HÖÖE denetiminin ayrıntılşarının yer aldığı bir denetim el kitabı hazırlamaktadır; bu, ÖEK ile birlikte oluşturulan bir denetim çerçevesini içerir. ESO denetimlerini yasal Gerekliliklere dayandırır. Tam bir denetim öğretmen adaylarının eriştikleri standartların yanı sıra yönetim ve kalite güvence Gerekliliklerine ve öğretmen adayların eğitimine ve değerlendirilmesine de odaklanacaktır. Kısa denetimler yönetim ve kalite güvence ile ilgili Gerekliliklere odaklanır. ESO, ÖEK Rehberinde yer alan yasal niteliği olmayan öneriler bakımından denetleme yapmaz.. . ........

Nitelikli Öğretmen Statüsü Verilmesi Standartları

S1: Mesleki değerler ve uygulamalar

Nitelikli Öğretmen Statüsü alacak olanların aşağıdaki becerileri sergileyerek İngiltere Genel Öğretmenlik Konseyi mesleki kurallarını anlamaları ve uygulamaları gerekmektedir:

S1.1 Tüm öğrenciler hakkında yüksek beklentilere sahip olmak, onların sosyal, kültürel, dilbilimsel, dini ve etnik kökenlerine saygılı olmak ve eğitimsel başarılarının artırılmasına odaklanmak

S1.2 Öğrencilere tutarlı, saygılı ve düşünceli davranmak ve onların öğrenen kimseler olarak gelişimlerine özen göstermek.

S1.3 Öğrencilerinden bekledikleri olumlu değerleri, tavırları ve davranışları sergilemek ve teşvik etmek.

S1.4 Anne babalar ve diğer bakıcılarla hassas ve etkili bir biçimde iletişim kurmak ve onların öğrencilerin öğrenmesindeki rollerini ve bu alanda haklarını, sorumluluklarını ve çıkarlarını bilmek

S1.5 Okulların kurumsal hayatına katkıda bulunabilmek ve sorumluluğunu paylaşabilmek *.

S1.6 Destek personelinin ve diğer profesyonellerin öğretme ve öğrenmeye katkılarını anlamak.

S1.7 Kendi öğretmenlik uygulamalarını, değerlendirme, başkalarının etkili uygulamalarından ders alma ve kanıtlar yoluyla geliştirebilmek. Kendi mesleki gelişimleri konusunda motive olmak ve daha çok sorumluluk alabilecek olmak.

S1.8 Öğretmenlerin sorumlulukları ile ilgili yasal çerçevenin farkında olmak ve bu çerçeve dahilinde çalışmak

* Bu belgede, “okullar” ifadesi, öğretmen adayının Nitelikli Öğretmen Statüsü Standartlarını karşıladıklarını sergileyebilecekleri yaygın eğitim, altıncı form kolejleri ve örgün öğretimin ilk yılları ortamlarını içerir.

S2: Bilgi ve Anlayış

Nitelikli Öğretmen Statüsü alacak olanların aşağıde belirtilenlerin tümünü sergilemesi gerekmektedir:............

 Kaynak: Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü

 http://oyegm.meb.gov.tr/yet/